Dementie en trauma

“…Dementie geeft de zieke een kans om ervaringen te verwerken die hij of zij in het verleden diep heeft weggestopt en die nu in het verborgene van zijn of haar ziel leven. Die ervaringen werden ooit weggestopt, omdat ze bijvoorbeeld te heftig waren om te verwerken of omdat er daartoe geen mogelijkheid was…” Hans Stolp over zijn nieuwe boek: “Heeft Dementie zin”. Dit las ik bij de koffie op zondag toen ik in Facebook aan het scrollen was.

Mooi beschreven, het doet me veel. Ik herken van wat we in opstellingen ervaren. Mensen hebben een trauma meegemaakt en hebben als gevolg daarvan overlevingsdelen in het leven geroepen om met het trauma om te kunnen gaan. Op latere leeftijd is het helend om je gezonde delen te versterken en met hulp daarvan alsnog het trauma aan te kunnen kijken. Wat ik me na het lezen van dit artikel afvraag is of je dementie kan voorkomen of milder te laten verlopen door het verwerken van trauma’s op eerdere leeftijd? Een opstelling van het Verlangen (methode IoPT ontwikkeld door dr. Franz Ruppert) is naar mijn ervaring een mooie manier om aan je trauma’s te werken.

Geplaatst in Uncategorized | Reacties uitgeschakeld voor Dementie en trauma

Doel, pad of toeval?

We doen zo nu en dan wat andere opstellingen dan “gewoon” met een vraagsteller of verlangen. Eén vorm die eenvoudig maar interessant is,, het onderzoek van wat jou beweegt. Ben je doelgericht en bepaalt dat je handelen? Of volg je wat je toevallig tegenkomt? Of behoor je tot de mensen die een helder gevoel hebben van het pad dat ze in hun leven volgen?

In deze opstelling vraag je representanten voor de drie elementen. Deze staan in principe op een vaste plek in de ruimte, maar mogen later ook bewegen. Door van de éne naar de ander te lopen kun je ervaren wat voor jou belangrijk is. Het zal je misschien verbazen dat dat niet is wat je dacht!

Als de elementen gaan bewegen komt er een nieuwe dynamiek in het geheel. Zo maakten we mee dat het pad en het doelgerichte in eerste instantie tegenover elkaar stonden, dus elk een andere kant op keken. Nadat de vraagsteller opnieuw contact met de elementen maakte en deze ook onderling uitwisselden ontstond er een nieuwe beweging. Het pad en het doelgerichte keken nu dezelfde kant op en versterkten elkaar op deze manier.

Geplaatst in structuuropstellingen | Reacties uitgeschakeld voor Doel, pad of toeval?

Opstellingenlab Hogeschool Rotterdam

Vorig jaar konden we experimenteren met bijeenkomsten over organisatieopstellingen in het onderwijs. Dat smaakte naar meer, en dit jaar hebben we 7 bijeenkomsten gepland, waarvan er nu één geweest is. De eerste keer begon met een presentatie van Arie van de Wijst over systemisch werk. Daarna hebben we onderzocht wat er systemisch gebeurd bij vervanging in het kader van zwangerschapsverlof. Het was helder: zolang degene die met verlof gaat de taak niet innerlijk overdraagt kan de vervanger niet in zijn of haar kracht staan, ook al heeft de manager de taak overgedragen. Interessant natuurlijk waarom de taak niet losgelaten wordt: afgezien van persoonlijke redenen speelde angst een hoofdrol, namelijk de angst dat de taak bij terugkeer niet meer opgenomen mag worden, misschien omdat de vervanger het beter doet?

oplossing

De oplossing kwam doordat de manager uitdrukkelijk bevestigde dat de taak bij terugkeer weer naar de oorspronkelijke werknemer zou gaan. Toen dat gebeurde kon de werknemer die vervangen zou worden de taak loslaten en haar aandacht geven aan haar zwangerschap, en kon de taak zich binden aan de vervanger.

Geplaatst in Uncategorized | Getagged | Reacties uitgeschakeld voor Opstellingenlab Hogeschool Rotterdam

introductie voor adviseurs Hogeschool Rotterdam

Vanmorgen mochten we een introductie systemisch werk geven aan een groep adviseurs van de Hogeschool Rotterdam. Fijn dat zij ons het vertrouwen gaven en de oefeningen in drietallen open in gingen. Zo konden zij de werking van het wetende veld ervaren. En wat een mooie gelegenheid voor ons om het werk waar we zo enthousiast over zijn breder onder de aandacht te brengen.

Geplaatst in introductie | Reacties uitgeschakeld voor introductie voor adviseurs Hogeschool Rotterdam

Systemische intervisie

In het kader van de Werkplaats Inclusiviteit zijn we begonnen met een serie intervisiemiddagen voor collega’s van de Lero, en binnenkort waarschijnlijk van IVG. De eerste middag zijn twee cases aan de orde gekomen. De eerste met als thema “er bij horen” , de tweede met onderwerp “wat is mijn plek binnen de organisatie”.
Beide vragen bleken zich goed te laten onderzoeken door het doen van een organisatieopstelling.
Voor ons leuk om te doen, voor de deelnemers volgens de reacties indrukwekkend en inzichtgevend.

Geplaatst in binding, ordening | Reacties uitgeschakeld voor Systemische intervisie

Het Wijze Lichaam: relatie tussen trauma, ziekte en pijn

Het gebruiken van de wijsheid van het lichaam is een relatief nieuwe tak aan de boom van het systemische werk. Franz Ruppert linkt bijvoorbeeld de overlevingsdelen uit zijn theorie aan de signalen die het (zieke) lichaam geeft. Dat geeft extra informatie over de opgelopen trauma’s en biedt daarmee een mogelijkheid om daaraan te werken. Pat Ogdens boek Sensorimotor Psychotherapy geeft theorie en oefeningen vanuit de psychotherapie. Dit ondersteunt de opstellingen. We zullen deze werkwijze zeker toe gaan passen in onze praktijk.

Geplaatst in Uncategorized, ziekte en pijn | Reacties uitgeschakeld voor Het Wijze Lichaam: relatie tussen trauma, ziekte en pijn

Keuzevak systemisch onderwijs

Eerder schreef ik al over dit keuzevak. Nu we een aantal weken bezig zijn is het tijd voor een update.

Genogram

Elke student heeft een genogram gemaakt en daar iets over verteld in de groep. Vervolgens mochten ze een opstelling over dat genogram doen. Niet iedereen voelde daar voor, en dat hebben we gerespecteerd. De opstellingen die we wel gedaan hebben leverden, naast persoonlijke inzichten, ook goed oefenmateriaal. De drie aspecten uit de theorie kwamen op deze manier als vanzelf naar boven.

Een systemische onderwijsopstelling

Elke les proberen we ook één of meer onderwijsopstellingen te doen. Eén daarvan wil ik hier vermelden. Deze ging over een leerling die altijd maar stil in de klas zat, geen contact maakte en niet meedeed. In de opstelling kwam naar voren dat dit niet te maken had met de persoonlijke verhouding met de student. Toen we de ouders achter deze leerling zetten bleek dat dit het was wat hem volledig in beslag nam, vooral aan de vaderskant.

De volgende week vertelde de student dat het hele beeld veranderd was. De leerling maakte plotseling contact en deed de hele les goed mee, zonder dat de student verdere actie had ondernomen. Wat een mooi resultaat!

Feedback

Zoals bij alle vakken heb ik ook hier om feedback van de studenten gevraagd. Ze waren het er wel over eens dat het in het begin een beetje vreemd was: naast elkaar gaan staan en vertellen wat je ervaart……Nu we een aantal weken verder zijn begrijpt iedereen waar het over gaat en heeft ook iedereen ervaren hoe het is om vraagsteller te zijn en te representeren.

Afsluitend

Nee, een echte afsluiting is er natuurlijk nog niet. De lessen gaan nog een aantal weken door. Ik ben benieuwd wat er verder nog gaat gebeuren!

Geplaatst in docent - leerling, kinderen, leerstoornissen, onderwijs | Reacties uitgeschakeld voor Keuzevak systemisch onderwijs

systemisch kijken voor studenten

Zonder systemische blik

Wie voor de klas staat wordt regelmatig geconfronteerd met lastige situaties. Het lukt bijvoorbeeld niet om een goede werksfeer te creëren. Of er is een sfeer van tegenwerking tussen docent en klas. Het kan zelfs voorkomen dat er een conflict ontstaat met een leerling of klas. Studenten leren dan naar het gedrag van de leerling of klas te kijken en daar conclusies uit te trekken. Dat helpt natuurlijk vaak, maar het komt nogal eens voor dat de situatie zich herhaalt of zelf verergert.

 

Het alternatief

Bij systemisch kijken gaan we een stapje verder. We kijken door middel van opstellingen naar onbewuste processen, naar de onderstroom. Dan blijkt vaak dat er heel iets anders aan de hand is dan we in eerste instantie dachten. Dat kan in het systeem van de leerling of van de klas zitten, maar ook in het systeem van de docent.

In een opstelling kan een alternatieve oplossingsrichting gevonden worden. De docent kan bijvoorbeeld een wat andere plek innemen waardoor er ruimte komt voor de ouders. Of het kan blijken dat de leerling zo door andere, persoonlijke dingen in beslag genomen wordt dat er juist geen plek is voor leren. Dat inzicht alleen al kan de relatie tussen docent en leerling op eenvoudige wijze verbeteren.

Het nieuwe vak

Vanuit deze overtuiging is er sinds studiejaar 2016-2017 voor de studenten aan de lerarenopleiding van de Hogeschool Rotterdam de mogelijkheid het vak “Systemisch kijken en werken in het Onderwijs” te volgen. Bij dit vak wordt de theorie van familieopstellingen behandeld, maar wordt vooral geoefend in het systemisch kijken door veel opstellingen te doen.

Ben je na dit vak een volleerd opsteller? Zeker niet! Maar je hebt wel geleerd dieper naar jezelf en je leerlingen te kijken. Daardoor zal de relatie met je leerlingen en klassen verbeteren.

Geplaatst in docent - klas, docent - leerling, onderwijs | Reacties uitgeschakeld voor systemisch kijken voor studenten

Vrouwenkracht

In een opstelling met de zin van het verlangen door een deelneemster aan een opstellingenavond kwam het woord “kracht” in de opstelling. In het begin van de opstelling stonden “kracht”en “voelen” met de ruggen naar elkaar toe, waarbij “kracht” levendig was en wilde zingen en dansen. Toch was er geen contact tussen de twee, noch met de deelneemster. Toen ook het woord “eigen” in de vorm van een kussentje werd opgesteld veranderde alles. “Kracht” maakte via het kussentje wel contact. De reden die ze opgaf was dat nu het vrouwelijke aanwezig was.

Het eindbeeld: deelneemster, “kracht” en “voelen” kijken elkaar aan en de deelneemster ervaart rust en helderheid.

Dit toont weer eens dat we soms een voorstelling hebben bij een woord of begrip, maar dat in een opstelling een hele andere, diepere betekenis naar voren kan komen.

Geplaatst in kracht, Ruppert | Reacties uitgeschakeld voor Vrouwenkracht

Ruppert’s Selbstbegegnung

Tijdens een weekend met Franz Ruppert krijg je naast een aantal geweldige opstellingen ook uitleg over zijn nieuwste ontwikkelingen. Wat dit keer in Neuss opviel was  dat hij niet alleen niet meer wil spreken over familieopstellingen, maar zelfs helemaal niet meer over opstellingen. Hij noemt zijn nieuwe “Arbeit” nu Selbstbegegung. En dat is goed gekozen: in de opstellingen gaat het uiteindelijk telkens om de ontmoeting met het eigen “ik”, of dat nu gezond is of (nog) niet. Nu alleen nog op zoek naar een goede vertaling: zelfontmoeting of ik-ontmoeting misschien? Wat vind jij?

Geplaatst in Ruppert, Selbstbegebnung | Reacties uitgeschakeld voor Ruppert’s Selbstbegegnung